Xi mạ là gì?

Xi mạ là một công đoạn quan trọng trong nhiều ngành sản xuất. Quá trình này có thể tăng độ thẩm mỹ và độ bền của sản phẩm xi. Vậy phương pháp xi mạ nào đang là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất, cơ chế hoạt động ra sao và công ty xi mạ nào đang áp dụng kỹ thuật này?

Xi mạ là gì?

Xi mạ truyền thống

Hiểu một cách đơn giản, xi mạ là một quá trình phủ một lớp bảo vệ lên vật liệu nhằm bảo vệ và kéo dài tuổi thọ của vật liệu lâu hơn.

Hình ảnh xi mạ. Business photo created by azerbaijan_stockers – www.freepik.com

Lớp bảo vệ này thường được hình thành từ quá trình phun phủ nhiệt. Tùy theo từng yêu cầu mà lớp bảo vệ này có thể là nhôm, vàng, crom, thiếc hoặc niken. Mỗi chất liệu này đóng một vai trò và công dụng khác nhau.

Hiện nay trên thị trường Việt nam có nhiều phương pháp xi mạ truyền thống như xi mạ điện hoặc xi mạ nước. Tuy nhiên, kỹ thuật xi tân tiến nhất hiện này là phương pháp xi mạ chân không có nguồn gốc từ Đài Loan.

Xi mạ chân không cao cấp là gì?

Với nguyên lý hoạt động không khác gì xi mạ, xi mạ chân không là quy trình phủ 1 lớp phủ bảo vệ vật liệu. Tuy nhiên, quy trình này được đánh giá là một phương pháp hiện đại, tiên tiến hơn và không gây ô nhiễm môi trường. The Society of Vacuum Coaters, tức là Hiệp Hội Xi Mạ, cho rằng phương pháp xi này có nguồn gốc từ rất sớm – khoảng thế kỉ 17.

Xi mạ chân không là phương pháp bay hơi lắng đọng vậy lý, làm nóng chất phủ nhôm dưới điều kiện chân không (với áp suất 10^-2 đến 10^-4) cho đến khi nhôm bốc hơi. Việc giảm áp suất trong buồng chân không khiến điểm sôi của kim loại giảm. Điều này cho phép hơi kim loại ngưng tụ và tạo thành một lớp trên bề mặt vật liệu cần phủ.

Máy xi mạ chân không tại Khải Hoàn

Với mục đích là tạo 1 lớp phủ nhôm vững chắc trên bề mặt vật liệu, quá trình này có thể được thực hiện với đa dạng phương pháp gia nhiệt khác nhau. Nổi bật như phương pháo điện trở, chùm plasma và chùm electron – theo Wikipedia.

Quá trình kim loại chân không bề mặt đầu tiên thường bao gồm 4 lớp vật liệu:

• Lớp phủ nền: Tạo ra một bề mặt có điều kiện tối ưu cho các phân tử nhôm ngưng tụ
• Lớp xi mạ: Kim loại nhôm có độ tinh khiết cao bay hơi và ngưng tụ trên bề mặt sản phẩm. Tạo ra một lớp xi bóng và đồng đều
• Lớp phủ màu: Phủ các loại màu sắc nên bề mặt xi/
• Lớp phủ trên cùng: Cung cấp sự bảo vệ cho lớp nền, lớp xi mạ và lớp màu

Trong đó lớp phủ cơ bản và lớp phủ trên cùng rất quan trọng vì chúng cung cấp độ bám dính và bảo vệ vật liệu khỏi trầy xước, mài mòn, oxy hóa và xuống cấp từ ánh sáng cực tím.

Lớp phủ xi mạ có ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm

Tại nhà máy xi mạ chân không Khải Hoàn, chúng tôi sử dụng cả 4 lớp vật liệu với chất lượng rất cao và được nhập khẩu từ Đài Loan. Đồng thời, chúng tôi sử dụng công nghệ xi mạ hiện đại nhất nhập khẩu từ Đài Loan mà chưa nhà máy nào có được.

Xi mạ chân không có tốt không?

Bằng việc thực hiện trong môi trường chân không chỉ đơn thuần bằng tác nhân vật lý, phương pháp này vô cùng an toàn với môi trường do không hề sản sinh chất thải nguy hại.

Xi mạ chân không thân thiện với môi trường. People photo created by freepik – www.freepik.com

Bên cạnh đó, còn có ưu điểm vượt trội sau:

• Chi phí thấp hơn các phương pháp thông thường
• Mức độ đàn hồi cao hơn hình thức phủ khác
• Cực kỳ an toàn do không sử dụng các hóa chất nguy hiểm như xyanua
• Pha trộn được nhiều màu sắc khác nhau như: Vàng, đồng thau, đồng, đỏ, xanh lam, xanh lục và đen crom
• Áp dụng được đa dạng vật liệu như: nhựa, thủy tinh, gốm, sợi thủy tinh, tượng thạch cao poly, sản phẩm giấy cùng nhiều loại khác
• Độ bám dính cao, độ bền và tuổi thọ sản phẩm tăng lên gấp 2-3 lần
• Che chắn từ trường
• Lớp phủ cứng hơn, chống ăn mòn và xỉn màu tốt hơn so với lớp phủ được tạo ra bởi các quá trình xi mạ truyền thống khác
• Hệ thống xi hoạt động ở nhiệt độ tương đối thấp, từ 200 đến 450 độ C, trong buồng chân không. Do đó, quá trình này có thể cung cấp lớp xi trên các loại vật liệu có khả năng chịu nhiệt kém như nhựa dẻo, thủy tinh và gốm

Tuy nhiên, phương pháp này thường không thể che phủ hết các chi tiết nên sẽ dễ lộ các khuyết điểm như trầy xước, vết móp của vật liệu.

Ứng dụng, sản phẩm và chất liệu của xi mạ chân không

Xi mạ chân không là một quy trình không thể thiếu đối với nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là các ngành thời trang và trang trí.

Các ứng dụng phổ biến của phương pháp xi chân không là:

Xi mạ gót giày nữ

Ngành giày thời trang luôn đòi hỏi các trào lưu, kiểu dáng và màu sắc mới, bên cạnh đó phải mang lại cảm giác sang trọng và hiện đại.

Chính vì vậy, phương pháp xi mạ được áp dụng vào việc xi gót giày nữ để tăng thêm độ sáng bóng, có màu sắc sang trọng như màu vàng rose gold sang trọng và giúp sản phẩm bền hơn.Tìm hiểu thêm tại đây

Tùy theo thiết kế mà màu sắc cũng linh hoạt từ vàng, bạc, nâu hay các màu khác.

Xi mạ gót giày nữ

Xi mạ nắp và hủ mỹ phẩm (nắp hủ kem)

Tương tự như ngành thời trang, ngành mỹ phẩm cũng đòi hỏi thiết kế nắp và hủ mỹ phẩm sáng bóng và sang trọng để tăng độ bắt mắt.

Việc xi mạ một lớp kim loại sáng bóng sẽ tạo một sự nhận diện thương hiệu hiệu quả cho các nhà thương mại.

Xi mạ nắp và hủ mỹ phẩm

Xi mạ tượng phật poly

Với các sản phẩm và yếu tố tôn giáo và phong thủy như tượng phật, tỳ hưu, đồng tiền thì việc xi mạ sản phẩm là cực kỳ cần thiết.Xem thêm tại đây

Đặc điểm của dòng sản phẩm này được các khách hàng sử dụng dài lâu và rất hạn chế thay đổi.

Một bức tượng phật có thể được sử dụng từ thế hệ này sang thế hệ khác trong gia đình, do đó, yếu tố lâu bền và đảm bảo duy trì được các đường nét là hết sức quan trọng.

Xi mạ tượng phật poly

Xi mạ các loại sản phẩm nhựa khác

Xi mạ trên đồ nhựa đã không còn xa lạ, đặc biệt là trong ngành sản xuất vật liệu ô tô, xe máy, linh kiện điện thoại, đồ gia dụng và vật phẩm trang trí.Xem thêm tại đây

Xi mạ nhựa

Quá trình xi mạ chân không

Tại Khải Hoàn, chúng tôi luôn tuân thủ đúng các chuẩn mực tiên tiến và khắt khe nhất được đặt ra bởi các tập đoàn lớn trên thị trường quốc tế. Việc này là để giảm các nguy cơ về ô nhiễm môi trường và hạn chế khuyết điểm của vật liệu. Chúng tôi luôn cố gắng vượt qua các chuẩn mực về chất lượng khi có thể.

Phân tích và chuẩn bị

Phân tích và đánh giá chất liệu, bề mặt, kích thước và hình dáng của mẫu vật liệu cần phải xi. Đưa ra các thông số xi mạ và ghi chép lại các số liệu kỹ thuật. Hoạch định nguyên vật liệu cho kế hoạch gia công sản xuất.

Phân tích sản phẩm 

Cố định sản phẩm trên công cụ

Điều chỉnh các thiết bị và dụng cụ sao cho tương xứng với đặc điểm của vật liệu. Điều này giúp cố định vật liệu trong quá trình xi mạ. Việc cố định sản phẩm không đúng quy tắc và công cụ sẽ ảnh hưởng đến chất lượng xi. Tại Khải Hoàn, chúng tôi có hơn 1000 loại công cụ khác nhau để phục vụ cho quá trình xi chất lượng nhất.

Trong quá trình này, chúng tôi sử dụng các kĩ thuật cố định để tăng tối đa độ bao phủ chất liệu xi lên vật liệu. Điều này giúp chúng tôi giảm giá thành gia công do có thể sản xuất nhiều sản phẩm hơn trong một chu kì.

Tạo lớp phủ nền

Mặc dù không phải lúc nào cũng cần thiết, bước này hỗ trợ vật liệu tiếp nhận chất liệu xi tốt hơn. Lớp phủ nền giúp mật độ chất xi đồng đều hơn và từ đó tạo ra tuổi thọ vật liệu lâu hơn.

Thông thường, bước này sẽ được thực hiện bằng công nghệ phun sơn HVLP (High Volume, Low Pressure) để tăng hiệu suất lớp bám vào vật liệu.

Tiến hành xi mạ chân không

Đây là quy trình làm bốc hơi kim loại bằng dây tóc  trong buồng chân không với áp suất thấp.

Máy xi mạ sẽ quay vật liệu một cách chuẩn xác nhất để đảm bảo độ phủ kim loại và độ dày lớp phủ đồng đều trên thành phẩm.

Đây cũng là lý do vì sao chúng ta phải chuẩn bị và điều chỉnh dụng cụ ở các bước đầu. Những dụng cụ này sẽ cố định vật liệu trong suốt quá trình xi mạ.

Tạo lớp phủ màu

Dựa trên yêu cầu về màu sắc của khách hàng và sau khi phân tích mẫu màu, chúng tôi sử dụng sắc màu chính xác nhất.

Tạo lớp phủ màu trong quá trình xi mạ

Tạo lớp phủ trên cùng

Tương tự như lớp phủ nền, bước này cũng không bắt buộc. Tuy nhiên, lớp phủ trên cùng sẽ tăng cường tuổi thọ và bảo vệ tối ưu cho thành phẩm.

Điển hình là một vài lớp phủ có khả năng chống độ ẩm cùng khả năng chống mài mòn của vật liệu. Các nhà sản xuất chuyên nghiệp luôn có thể chỉnh sửa và thay đổi tính năng của lớp phủ cho phù hợp với vật liệu của khách hàng.

Thông thường chúng tôi khuyến khích thực hiện bước này, đặc biệt đối với trường hợp thành phẩm yêu cầu chất lượng cao.

Kiểm tra chất lượng

Tất cả các vật liệu thành phẩm đều phải trải qua quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt trước khi được cung cấp cho khách hàng.

Những tiêu chí kiểm tra này đảm bảo chất lượng thành phẩm cao hơn mức yêu cầu của thị trường và của khách hàng.

Chúng tôi theo dõi và sửa lỗi phát sinh trong suốt quá trình sản xuất. Ngoài ra, mỗi đơn hàng sẽ được phát thẻ theo dõi với đầy đủ thông tin vật liệu.

Kết

Xi mạ chân không sở hữu các lợi ích vượt trội về giá thành, chất lượng, sự đa dạng màu sắc và môi trường. Phương pháp này có thể được áp dụng trên mọi vật liệu và màu sắc, giúp các nhà sản xuất có thể linh hoạt đặt hàng theo yêu cầu của mình.

Xi mạ chân không sở hữu các lợi ích vượt trội

Tuy nhiên, phương pháp này yêu cầu khắt khe về quá trình sản xuất, thiết bị và phải đảm bảo mọi công đoạn đều phải thực hiện đúng quy trình. Điều này cho thấy các nhà cung cấp dịch vụ xi mạ chân không cần có đội ngũ quan sát và quản lý chuyên nghiệp và dày dặn kinh nghiệm.